Nên học đại học hay học nghề? Lựa chọn nào phù hợp nhất

tác giả Tác giả: Đội ngũ giảng viên LG Spa Training Center
thời gian update Ngày cập nhật: 25/11/25
nên học đại học hay học nghề bây giờ

Trong thời đại 4.0, nhiều nghề không đòi hỏi bằng đại học nhưng vẫn mang lại thu nhập cao ổn định. Điều này khiến nhiều người phân vân nên học đại học hay học nghề. Bài viết dưới đây LG Spa Training Center sẽ phân tích chi tiết, so sánh học nghề và học đại học để giúp bạn đưa ra quyết định phù hợp nhất.

So sánh học nghề và học đại học

Việc nắm rõ ưu, nhược điểm của từng hình thức sẽ là cơ sở vững chắc để bạn đưa ra quyết định phù hợp: nên chọn học nghề hay học đại học.

Tiêu Chí

Học Đại Học

Học Nghề

Ưu điểm

– Đào tạo kiến thức chuyên sâu, bài bản theo hệ thống.

– Bằng cấp được nhiều doanh nghiệp đánh giá cao trong tuyển dụng.

– Cơ hội nghề nghiệp rộng ở các lĩnh vực yêu cầu trình độ cử nhân.

– Mở rộng quan hệ qua các câu lạc bộ, hoạt động trường và dự án học thuật.

– Môi trường chuyên nghiệp, đội ngũ giảng viên có học vị cao, đa dạng ngành nghề lựa chọn.

– Cơ hội thăng tiến lên các vị trí quản lý cấp cao, nghiên cứu hoặc học thuật.

– Tập trung cao độ vào thực hành, kỹ năng nghề nghiệp, sát với yêu cầu công việc thực tế.

– Thời gian đào tạo ngắn (thường 6 tháng – 2 năm), nhanh chóng có tay nghề để đi làm.

– Chi phí học tập thấp hơn, tiết kiệm chi phí sinh hoạt do thời gian học ngắn.

– Cơ hội việc làm cao, được trang bị kỹ năng làm việc ngay, nhiều trung tâm có cam kết hoặc hỗ trợ việc làm.

– Không yêu cầu bằng cấp cao (chỉ cần THCS/THPT), không cần thi tuyển khắt khe.

Nhược điểm

– Chương trình học còn nặng tính lý thuyết, ít giờ thực hành, dễ bị sốc khi làm việc thực tế.

– Chi phí học tập và sinh hoạt cao do thời gian đào tạo kéo dài.

– Thời gian đào tạo kéo dài (4–5 năm).

– Tỷ lệ sinh viên làm trái ngành và thất nghiệp còn cao trong một số lĩnh vực.

– Tuyển sinh đôi khi mang tính cạnh tranh hoặc đòi hỏi điểm số cao.

– Kiến thức nền tảng lý thuyết có thể không sâu rộng như Đại học.

– Khả năng cạnh tranh ban đầu về bằng cấp (Cử nhân) có thể thấp hơn trong một số doanh nghiệp lớn.

– Đòi hỏi học viên phải có tinh thần học hỏi cao và tự rèn luyện liên tục để nâng cao tay nghề.

– Sự lựa chọn ngành nghề có thể bị giới hạn hơn so với Đại học.

– Chất lượng đào tạo phụ thuộc mạnh vào cơ sở trình độ nghề.

Nên học đại học hay học nghề?

Quyết định học đại học hay học nghề hoàn toàn tùy thuộc vào mục tiêu cá nhân, đam mê và điều kiện sẵn có. Chọn đại học nếu bạn theo đuổi sự nghiệp dài hạn, cần học thuật chuyên sâu và chấp nhận thời gian học tập kéo dài. Chọn học nghề nếu bạn muốn nhanh chóng đi làm, có thu nhập ổn định sớm, và ưu tiên đào tạo thực hành trong thời gian ngắn.

Chọn học nghề gì khi không học đại học, thu nhập cao

Nếu bạn quyết định chọn học nghề thay vì học đại học, dưới đây là những lĩnh vực được đánh giá là tiềm năng phát triển cao, đi kèm với số liệu và thông tin chi tiết giúp bạn có cái nhìn cụ thể hơn:

Nghề spa thẩm mỹ chăm sóc sắc đẹp

Theo báo cáo thị trường, ngành Thẩm mỹ và Chăm sóc Cá nhân tại Việt Nam dự kiến đạt tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) khoảng 6.9% trong giai đoạn 2024-2028, cho thấy tiềm năng phát triển bền vững và nhu cầu tuyển dụng lớn, biến nghề này thành lựa chọn hấp dẫn khi không đi học đại học.

nên học đại học hay học nghề spa thẩm mỹ
Học nghề spa thẩm mỹ thu nhập cao không cần hoc đại học
  • Thời gian đào tạo: Rất ngắn, thường chỉ từ 3 – 6 tháng cho các khóa học chuyên sâu (Chăm sóc da, Spa trị liệu, Phun xăm thẩm mỹ, Nối mi/Nail chuyên nghiệp…).
  • Thu nhập: Lương khởi điểm cho kỹ thuật viên có tay nghề thường từ 8 – 15 triệu đồng/tháng (chưa bao gồm hoa hồng dịch vụ và tiền tip). Nếu tự mở spa hoặc làm việc ở vị trí quản lý, thu nhập có thể lên đến 30 – 50 triệu đồng/tháng hoặc cao hơn.
  • Yếu tố cần có: Sự tỉ mỉ, kiên nhẫn, đam mê làm đẹp, khả năng giao tiếp và tư vấn khách hàng, liên tục cập nhật công nghệ/xu hướng mới.

Bạn có thể tham khảo các khóa học spa chuyên nghiệp tại LG Spa Training Center với 90% thời lượng thực hành cùng máy móc công nghệ cao, cam kết 100% có việc làm tại hệ thống Viện Thẩm Mỹ LG Clinic với thu nhập khởi điểm 15-30 triệu/ tháng.

Đăng ký nhận ưu đãi hấp dẫn 70% học phí trong tháng này!

Lập trình và thiết kế Web/App (IT)

Lĩnh vực IT luôn đứng đầu về nhu cầu nhân lực và mức lương. Theo báo cáo thị trường IT Việt Nam của TopDev, nhu cầu nhân lực ngành này luôn tăng trưởng ổn định, với mức lương khởi điểm thuộc top đầu thị trường.

  • Thời gian Đào tạo: Khoảng 6 – 12 tháng cho các chương trình đào tạo lập trình cấp tốc (Coding Bootcamp) hoặc các khóa học thiết kế giao diện (UI/UX).
  • Thu nhập: Mức lương khởi điểm (Junior) cho lập trình viên hoặc thiết kế Web/App (Front-end/Back-end) thường từ 10 – 20 triệu đồng/tháng. Sau 2-3 năm kinh nghiệm có thể lên đến 30 – 40 triệu đồng/tháng hoặc cao hơn.
  • Yếu tố cần có: Tư duy logic, khả năng tự học và giải quyết vấn đề, chịu được áp lực và cần cập nhật công nghệ mới liên tục.
nên học đại học hay học nghề lập trình và thiết kế web
Lập trình chỉ cần học nghề không cần học đại học vẫn thành công được

Địa chỉ đào tạo lập trình viên chuyên nghiệp:

  • Các trung tâm/học viện: FPT Aptech, TechMaster, VTC Academy, MindX.
  • Các khóa học trực tuyến quốc tế: Coursera, Udemy (cần tự học và thực hành dự án cá nhân).

Thiết kế đồ họa (Graphic Design)

nghề hay học đại học không quá quan trọng trong thiết kế, mà portfolio (hồ sơ năng lực) mới là yếu tố quyết định.Theo thống kê của VietnamWorks, mức lương ngành thiết kế đã tăng trưởng đều đặn trong những năm gần đây do sự bùng nổ của nội dung số.

  • Thời gian đào tạo: Khoảng 6 – 10 tháng cho các khóa học chuyên sâu về phần mềm và tư duy thiết kế (Photoshop, Illustrator, InDesign…).
  • Thu nhập: Lương khởi điểm 8 – 15 triệu đồng/tháng tại công ty. Thu nhập chính tăng mạnh khi nhận thêm dự án ngoài (Freelance), với mức thù lao có thể lên tới hàng chục triệu đồng cho một dự án.
  • Yếu tố cần có: Tư duy thẩm mỹ, khả năng sáng tạo, nắm bắt xu hướng và thành thạo các công cụ thiết kế.
nên học đại học hay học nghề thiết kế đồ họa
Học nghề thiết kế đồ họa thu nhập cao không cần học đại học

Địa chỉ đào tạo thiết kế đồ họa chuyên nghiệp:

  • Arena Multimedia
  • FPT Arena
  • Keyframe Multimedia

Sáng tạo nội dung (Content Creation/Marketing)

Sự bùng nổ của các nền tảng số (TikTok, YouTube, các kênh truyền thông) khiến nhu cầu về người sáng tạo nội dung chất lượng cao tăng vọt. Thu nhập gắn liền trực tiếp với khả năng tạo ra giá trị và hiệu quả kinh doanh.

  • Thời gian đào tạo: Khóa học kỹ năng chuyên môn 3 – 6 tháng (viết, quay dựng cơ bản, chiến lược nội dung).
  • Thu nhập: Rất đa dạng, từ việc nhận booking/PR, chạy quảng cáo, hoặc nhận lương cố định tại công ty. Thu nhập có thể đạt 15 – 50 triệu đồng/tháng hoặc cao hơn tùy vào mức độ ảnh hưởng (Lượt xem/Người theo dõi) và khả năng kiếm tiền từ các hợp đồng thương hiệu.
  • Yếu tố cần có: Khả năng kể chuyện, tư duy sáng tạo, kỹ năng biên tập video/hình ảnh cơ bản, nắm bắt xu hướng nhanh và kiên trì xây dựng kênh cá nhân.
nên học đại học hay học nghề content creator
Học nghề content creator không cần bằng đại học

Để thành công trong lĩnh vực sáng tạo nội dung số, bạn có thể tham khảo các khóa học online về content, Digital Marketing, các trung tâm đào tạo về Media/Video Production.

Kinh doanh Online/Thương mại điện tử

Theo báo cáo của Cổng thông tin điện tử Bộ Tư pháp, kinh tế số Việt Nam đang tăng trưởng mạnh mẽ, dự kiến đạt 45 tỷ USD vào năm 2025. Điều này cho thấy tiềm năng khổng lồ cho những ai đang muốn kinh doanh với số vốn ít.

  • Thời gian Đào tạo: Các khóa học 3 – 6 tháng về Digital Marketing, Quản lý Sàn thương mại điện tử (Shopee, Lazada…).
  • Thu nhập: Rất đa dạng, phụ thuộc vào quy mô kinh doanh. Có thể đạt 20 – 50 triệu đồng/tháng hoặc hơn nếu xây dựng được hệ thống vững chắc.
  • Yếu tố cần có: Nhạy bén với thị trường, hiểu biết về Marketing Online, kỹ năng quản lý tài chính và hàng hóa.
nên học đại học hay học nghề kinh doanh online
Học nghề kinh doanh online không cần bằng đại học

Địa chỉ đào tạo nghề thương mại điện tử chuyên nghiệp:

  • Các trung tâm chuyên về Marketing: GTV SEO, Vinalink, Học viện Digital Marketing.
  • Các khóa học chuyên sâu: Chuyên gia từ các sàn TMĐT (Shopee, Lazada) hoặc các nền tảng quảng cáo (Google Ads, Facebook Ads).

Nghề ẩm thực

Ngành F&B luôn sôi động với mức tăng trưởng hàng năm ổn định 10-15%. Nhu cầu tuyển dụng đầu bếp chuyên nghiệp trong chuỗi nhà hàng, khách sạn cao cấp luôn ở mức thiếu hụt.

  • Thời gian Đào tạo: Khoảng 3 – 12 tháng cho các khóa học Đầu bếp chuyên nghiệp (Á, Âu) hoặc Làm bánh.
  • Thu nhập: Lương khởi điểm cho Phụ bếp/Đầu bếp là 6 – 10 triệu đồng/tháng. Vị trí Bếp trưởng có mức lương 20 – 50 triệu đồng/tháng trở lên.
  • Yếu tố cần có: Đam mê ẩm thực, sự tỉ mỉ, khả năng làm việc dưới áp lực cao.
nên học đại học hay học nghề ẩm thực
Học nghề ẩm thực không cần học đại học

Bạn có thể tham khảo địa chỉ đào tạo chuyên nghiệp:

  • Dạy Làm Bánh Á Âu (AAS)
  • Hướng Nghiệp Á Âu
  • Netspace

Nghề pha chế (Bartender/Barista)

Ngành dịch vụ đồ uống, đặc biệt là các mô hình cà phê/cocktail chuyên nghiệp, đang phát triển mạnh hiện nay. Các chuyên gia pha chế giỏi, có kiến thức sâu về nguyên liệu và sáng tạo công thức luôn được săn đón.

  • Thời gian đào tạo: Khoảng 3 – 6 tháng cho các khóa Bartender hoặc Barista chuyên nghiệp.
  • Thu nhập: Lương khởi điểm 6 – 10 triệu đồng/tháng (chưa bao gồm tip). Vị trí Quản lý quầy bar hoặc Pha chế chính tại khách sạn 5 sao có mức lương 15 – 30 triệu đồng/tháng.
  • Yếu tố cần có: Sự khéo léo, kỹ năng giao tiếp tốt, đam mê sáng tạo đồ uống và khả năng làm việc nhóm.
nên học đại học hay học nghề pha chế
Nên học pha chế lương cao dễ kiếm việc

Các địa chỉ đào tạo pha chế chuyên nghiệp:

  • Hướng nghiệp Á Âu
  • Trường Saigontourist
  • Netspace
  • Vietblend

Nghề cắm hoa

Nghệ thuật hoa tươi ngày càng được xem trọng trong các sự kiện, trang trí nội thất và quà tặng. Nhu cầu về dịch vụ hoa cao cấp và thiết kế độc đáo có biên lợi nhuận cao.

  • Thời gian ddào tạo: Khoảng 3 – 6 tháng cho các khóa cắm hoa cơ bản đến chuyên nghiệp.
  • Thu nhập: Lương thợ tại tiệm hoa từ 6 – 10 triệu đồng/tháng. Nếu tự kinh doanh hoặc nhận trang trí sự kiện/cưới hỏi, thu nhập có thể đạt 15 – 30 triệu đồng/tháng vào các dịp lễ tết.
  • Yếu tố cần có: Tính kiên nhẫn, sự tỉ mỉ, mắt thẩm mỹ và khả năng sáng tạo bố cục.
nên học đại học hay học nghề cắm hoa lương cao hấp dẫn
Học nghề cắm hoa không cần bằng đại học

Có nhiều địa chỉ đào tạo cắm hoa chuyên nghiệp:

  • Tigon Flower Academy
  • L’amour Saigon
  • viện Flona Flower
  • Tigon Flower Academy

Chăm sóc thú cưng (Pet Grooming)

Nhu cầu chăm sóc thú cưng ngày càng tăng do sự thay đổi trong lối sống và quan niệm của nhiều gia đình Việt Nam. Thú cưng giờ đây được coi như một thành viên trong nhà, và chủ nhân sẵn sàng chi trả các khoản phí dịch vụ cao cấp để đảm bảo chúng được chăm sóc tốt nhất, từ cắt tỉa lông, tắm rửa, spa, cho đến khách sạn lưu trú và dịch vụ y tế chuyên sâu.

  • Thời gian đào tạo: Khoảng 3 – 6 tháng cho các khóa Grooming chuyên nghiệp (kỹ thuật cắt tỉa, làm đẹp, nhuộm lông và chăm sóc sức khỏe da lông).
  • Thu nhập: Lương khởi điểm 8 – 12 triệu đồng/tháng tại các cửa hàng. Các chuyên viên có tay nghề cao, uy tín, hoặc tự mở tiệm kinh doanh có thể đạt 15 – 25 triệu đồng/tháng hoặc cao hơn, đặc biệt vào các dịp lễ tết hoặc mùa hè.
  • Yếu tố cần có: Yêu thương động vật, tính kiên nhẫn, kỹ năng chăm sóc và vệ sinh cho thú cưng.
nên học đại học hay học nghề thú cưng
Học nghề chăm sóc thú cưng dễ học dễ kiếm tiền

Có nhiều địa chỉ đào tạo chăm sóc thú cưng uy tín tại TP.HCM như:

  • viện Kimi Pet
  • viện Pet Mart
  • viện Dog Paradise

Logistic (Quản lý chuỗi cung ứng)

Tuy là ngành yêu cầu học thuật cao, nhưng nhiều vị trí thực hành như điều phối viên, thủ kho, giao nhận hàng hóa không yêu cầu bằng đại học, mà cần chứng chỉ và kinh nghiệm thực tế.

Theo Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistic Việt Nam (VLA), ngành Logistic đạt tốc độ tăng trưởng ổn định ở mức 14-16% mỗi năm, với quy mô thị trường khoảng 40-42 tỷ USD, và đang thiếu nhân lực trầm trọng ở các vị trí kỹ thuật và thực thi.

  • Thời gian đào tạo: Các khóa học chứng chỉ, nghiệp vụ 3 – 6 tháng về khai báo hải quan, điều phối vận tải,…
  • Thu nhập: Vị trí thực thi như giao nhận, điều phối viên từ 8 – 15 triệu đồng/tháng. Thu nhập tăng dần theo kinh nghiệm và khả năng giải quyết sự cố.
  • Yếu tố cần có: Tính tổ chức cao, khả năng giải quyết vấn đề nhanh chóng, thành thạo tin học văn phòng và hiểu biết về quy trình xuất nhập khẩu cơ bản.
nên học đại học hay học nghề logistic thay vì học đại học
Học nghề logistic không cần học đại học thu nhập cao

Bạn có thể học chứng chỉ logistics ngắn hạn tại các trung tâm đào tạo chuyên nghiệp như TDimex, VinaTrain, Simex Academy và Lê Ánh. Các khóa học này tập trung vào cả lý thuyết và thực hành, giúp bạn nắm vững các nghiệp vụ như chứng từ, khai báo hải quan, quản lý vận chuyển, kho bãi và giải quyết tình huống thực tế.

Cơ khí – Điện tử

Cuối cùng nghề cơ khí điện tử chính là lựa chọn lý tưởng nếu chọn học nghề thay vì học đại học.

Theo nhận định từ các chuyên gia, thị trường công nghiệp tự động hóa tại Việt Nam dự kiến tăng trưởng khoảng 15% – 20% mỗi năm do làn sóng đầu tư vào các nhà máy thông minh (Smart Factory) và sản xuất công nghệ cao. Điều này tạo ra nhu cầu rất lớn cho các kỹ thuật viên bảo trì, vận hành máy CNC và hệ thống robot.

nên học đại học hay học nghề cơ khí nghề hot thu nhập cao
Học nghề cơ khí nghề hot với thu nhập cao hấp dẫn
  • Thời gian đào tạo: Các khóa học nghề/chứng chỉ chuyên biệt (hàn, tiện CNC, sửa chữa tự động) thường kéo dài 6 tháng – 1 năm. Các chương trình cao đẳng nghề chuyên sâu (Cơ điện tử) có thể kéo dài 2 – 2.5 năm.
  • Thu nhập: Khởi điểm (vận hành máy CNC, kỹ thuật viên bảo trì cơ bản) 8 – 15 triệu VNĐ/tháng. Kỹ thuật viên tự động hóa/chuyên gia bảo trì hệ thống bậc cao 18 – 35 triệu VNĐ/tháng trở lên.
  • Yếu tố cần có: Tư duy kỹ thuật tốt, khả năng đọc bản vẽ cơ khí và sơ đồ điện, tính tỉ mỉ và chính xác cao, và khả năng giải quyết các sự cố kỹ thuật phức tạp một cách logic.

Bạn có thể học cơ khí điện tử ngắn hạn ở nhiều địa điểm khác nhau, bao gồm các trung tâm dạy nghề và các trường đại học có khoa/trung tâm đào tạo ngắn hạn. Một số địa chỉ uy tín có thể tham khảo:

  • Trường cao đẳng kỹ thuật Cao Thắng
  • Trường cao đẳng nghề TP.HCM

Qua bài viết này, LG Spa Training Center hy vọng đã cung cấp cho bạn những phân tích toàn diện để đưa ra quyết định nên học đại học hay học nghề. Dù chọn học nghề hay học đại học, hãy cân nhắc kỹ sở trường, sở thích và điều kiện cá nhân. Chỉ khi xác định rõ ràng, bạn mới có thể đưa ra quyết định sáng suốt nhất để xây dựng một sự nghiệp vững chắc và thành công!